... قسری و چه ارادی، طبیعت را مبدأ فاعلی حرکت انگاشته‌اند، بی ... . 2- فاعل حرکت: امام خمینی فاعل را به دو قسم فاعلطبیعی که فاعل حرکت ... است و فاعل الهی تقسیم می ... بر این باور است که فاعلطبیعی، فاعلیت آن صرف حرکت است و ...
... میان عقل و ایمان «الٰهیات طبیعی» است که می‌توان ... استحالۀ انتقال اعراض از طریق فاعلهایطبیعی؛ و دیگر عدم بقای اعراض ... این سخن که آثار طبیعی هم فعل خداوند و هم معلول مخلوقات ... ) ابن سینا، حسین، دانشنامۀ علایی، طبیعیات، به کوشش محمد مشکوٰة، تهران ...
... میان افعال انسان با حوادث و الزامات طبیعی و ... ولی اینان، افعال انسان را معلول مجموع حوادث طبیعی می‌پندارند ... فاعلطبیعی از فاعلطبیعی، اثر فاعل با شعور از فاعل دارای شعور، اثر فاعل مجبور از فاعل ... به کفر می‌کشاند. ... طبع ... « طبع » نیز مانند ختم است ...
... با توجه به اینکه فاعلهای طبیعیفاعلبالطبع و فاقد شعور و ... اول ... یکی آنکه اگر افعالطبیعی دارای علت غائی نباشند ... فاعلهای جهان فاعلهای ارادی خواهند بود و می‌بایست فاعلبالطبع و فاعل ... بالقسر را از اقسام فاعل حذف ...
... معلول بالعرض‌ِ یک رویداد طبیعی یا یک فعل ارادی با غایت و ... شعور در فاعل است و چون طبیعت شعور ندارد، پس افعال آن را ... ایشان بر انکار غایت در افعالطبیعت است ... نقض قول ذیمقراطیس ... ابن ... شود. وقوع این فعل گرچه در قیاس با طبیعت کلیه، اقلی و ...
... در یکجا می‌گوید «طبیعت موجود چونان طبیعت موجود ، در ... با فرض برخورد نیروی فاعلبالطبع و نیروی منفعلبالطبع - یعنی آنچه می ... روانها و طبیعت جاری می‌شود و عقل فعّال نام ... (18) ابن سینا، الشفاء، طبیعیات، سماع طبیعى، به كوشش سعید زاید، ...
... و طبیعت را بعنوان مبدا حرکت معرفی می‌نمودند. ... فعل قسری در ... از افعال را بنام فعل قسری اثبات کردند و آن را به طبیعت ... که در مورد فاعل ارادی مانند فعل قسری نسبت به فاعلطبیعی است. ... منشا ... است ولی نه طبیعت اولی بلکه طبیعت ثانوی (یعنی طبیعت تحت تاثیر یک ...
